افتالموسکوپ چیست؟
افتالموسکوپ، وسیلهای است که برای معاینه چشم استفاده میشود. مهمترین مزیت استفاده از آن، تعیین سلامت رتین و محفظه ویتروس است.
در بیماران مبتلا به سردرد، یافته دیسکهای بینایی متورم یا ادم پاپیلا، علامت کلیدی میباشد و نشانه افزایش فشار داخل جمجمه به علل مختلفی مانند هیدروسفالی، افزایش فشار داخل جمجمهای خوشخیم (سودوتومور سربری) یا تومورهای مغزی ایجاد میشوند.
در بیماران مبتلا به دیابت قندی؛معاینه مرتب چشم توسط افتالموسکوپ (هر ۶ ماه تا یک سال، یک بار) برای غربالگری و تشخیص زودرس رتینوپاتی دیابتیک که از علل مهم از دست دادن بینایی است،
لازم است.
تاریخچه افتالموسکوپ
اختراع افتالموسکوپ (دستگاه معاينه چشم)، توسط علي بن عيسي کحال که مشاهده و معاينه شبکيه چشم را امکان پذير ساخت، انقلابي در چشم پزشکي اروپا به وجود آورد.
اگر چه افتالموسکوپ در ابتدا در سال ۱۸۴۷ توسط چارلزببیج اختراع شد، اهمیت آن تا سال ۱۸۵۱، هنگامی که توسط هرمان فون هلمهولتز دوباره و بهطور مستقل اختراع گردید، نا شناخته باقی ماند.
در سال ۱۹۱۵، جاش ذیل و جان پالومبو اولین افتالموسکوپ قابل حمل در دست با قابلیت نوردهی مستقیم را اختراع کردند .
این ابزار، پیشگام افتالموسکوپهایی محسوب میشود که هماکنون توسط پزشکان در سراسر جهان استفاده میگردند.
افتالموسکوپ، دارای ۳ نوع عمده
- ▪ مستقیم
- ▪ غیرمستقیم
- ▪ Slit-lamp
افتالوسکوپ مستقیم:
این نوع از افتالموسکوپ ازیک نور فلاش کوچک و منبع نور همراه با تعداد زیادی لنز چرخشی که میتواند تا ۱۵ برابر بیشتر، بزرگنمایی داشته باشد تشکیل شده است. از این نمونه، به طور معمول در معاینات روتین پزشکی استفاده میشود. نور مستقیمی از افتالموسکوپ به درون چشم از طریق قرنیه برای دیدن پشت کره چشم، تابانده میشود.
افتالموسکوپ غیرمستقیم:
این نوع از افتالموسکوپ، از یک چراغ که به دور سر بسته میشود و یک لنز که توسط دست نگاه داشته میشود، تشکیل شده است. این نوع، میدان دید بیشتری از درون چشم، فراهم میکند.
هم چنین دید بهتری از فوندوس، حتی اگر لنز چشم توسط بیماری کاتاراکت کدر شده باشد، ارایه میکند. نوع غیرمستقیم خود دارای ۲ زیر مجموعه monocular و binocular است.
در نوع غیرمستقیم، بیمار میتواند در حالتهای خوابیده یا نیمه نشسته قرار بگیرد.
در این نوع نور بسیار روشن به چشم تابانده میشود که البته میتواند ناراحت کننده باشد اما دردناک نیست.
این نوع نیاز به تبحر و زمان بیشتری دارد و پزشک میتواند رتین داخلی را ببیند.
۳) Slit- lamp:
این دستگاه در جلوی چشم بیمار قرار میگیرد. به علاوه لنزهای آن در نزدیکی چشم جای میگیرند و این امکان را به پزشک میدهد که قسمت قدامی چشم (فوندوس) را هم معاینه کند. این مدل، مزایای دید سه بعدی، همراه با بزرگنمایی افتالموسکوپی مستقیم را دارد